Anket araştırması türleri

Araştırmaların çoğu üç farklı kategoriye ayrılabilir: keşif amaçlı, tanımlayıcı ve nedensel. Her biri farklı bir amaca hizmet eden bu kategoriler, yalnızca belirli şekillerde kullanılabilir.

Çevrimiçi anket dünyasında bu üç kategoriyi ustaca kullanmak, daha sağlam görüşler ve daha kaliteli bilgiler elde etmenizi sağlayabilir. Bu üç araştırma türüne ve bunların bir araştırma planına nasıl uyduğuna hızla bir göz atalım.

Anketler, genel araştırma stratejinizin bir parçası olarak veriler almanızı sağlayan birincil araştırma araçlarıdır. Anket araştırması, ihtiyacınız olan yanıtları almanız açısından çok önemlidir. Bu yanıtlar sayesinde ürün geliştirmeden pazarlama kampanyalarına kadar her konuda bilinçli kararlar alabilirsiniz. 

Anket araştırması kavramını ne kadar iyi anlarsanız değerli birincil araştırma verileri sunan etkili anketler oluşturmanız o kadar kolaylaşır. 

Almak istediğiniz bilgi türüne ve kullandığınız anket araştırması yöntemine bağlı olarak, anket araştırmasının aşağıdakiler gibi birçok avantajı olduğunu görebilirsiniz:

Anketler, özellikle de çevrimiçi olanlar, kolayca yürütülebilen çalışmalardır. SurveyMonkey çözümlerini kullanarak, anket araştırmanızı kişiselleştirmenizi kolaylaştıran yüzlerce özelleştirilebilir şablona erişebilirsiniz. Veri panomuz verilerinizi tablolara ve grafiklere dönüştürerek kolay anlaşılabilir ve kullanılabilir hale getirir.

Çevrimiçi anket araştırmaları yürütmek, mümkün olan en düşük maliyetli veri toplama yöntemidir. Yüz yüze anketlerin ve görüşmelerin verileri toplayıp hesaplayacak ve analiz edecek eğitimli personel tarafından yapılması gerekir. 

Anketlerden yararlanarak büyük bir popülasyondan kısa sürede veri toplayabilirsiniz. Hedef pazarınızdan katılımcıların yer aldığı bir listeniz yok mu? İhtiyaç duyduğunuz yanıtlayan kitlesine ulaşmak için SurveyMonkey Audience'tan yararlanın.

Anketler, nicel ve nitel verilerin her ikisini de toplamak için kolayca uyarlanabilir. İhtiyacınız olan tüm bilgileri elde etmek için çoktan seçmeli, Likert ölçeği, aşağı açılır menü, derecelendirme ve açık uçlu gibi çeşitli soru türlerini kullanın.

Her araştırma türünde olduğu gibi anketlerden yararlanmanın da aşağıdakiler gibi bazı dezavantajları bulunmaktadır:

Çevrimiçi anketlerin anonimlik çerçevesinde yapılması nedeniyle anket yanıtlayanlar doğru yanıtlar vermek zorunda olmadıkları düşüncesine kapılabilirler.

Yanıtlayanlar bazı sorulara yanıt vermemeyi seçebilir ve bu durum sonuçlarınızda yanlılığa sebep olabilir.

Yanıtlayanlar yeterince spesifik olmayan soruları ve yanıt seçeneklerini yorumlamakta ve uygun yanıtı vermekte zorlanabilir. Örneğin; “yalnızca bir kez” yanıtını vermek isteyen kişiler “evet” veya “hayır” olarak yanıtlanabilen bir soruyla karşılaştığında zorlanabilir.

Anket araştırması, araştırmayı yürütme şeklinizden bağımsız olarak, aşağıdaki özelliklere sahiptir:

Çok sayıda araştırma yöntemi mevcuttur. Keşif araştırması, tanımlayıcı araştırma ve nedensel araştırma, anket araştırmasında kullanılan üç ana araştırma türüdür. Anket araştırmanızı tasarlamadan önce bu araştırma türleri hakkında bilgi edinmeniz faydalı bir yaklaşımdır.

Keşif araştırması, her türlü pazarlama veya iş stratejisinin önemli bir parçasıdır. İstatistiksel olarak doğru veri toplamanın aksine, fikirlerin ve görüşlerin keşfedilmesi amacına odaklanır. Bu nedenle keşif araştırması, araştırma planınızın başlangıcında kullanılmaya en uygun yöntemdir. Genelde şirket sorunlarını, potansiyel büyüme alanlarını, alternatif yol haritalarını ve istatistiksel araştırma gerektiren alanları önceliklendirmek için kullanılır.

Çevrimiçi anketler söz konusu olduğunda, keşif araştırmaları genelde açık uçlu sorular şeklinde gerçekleştirilir. Anketinizdeki keşif amaçlı soruları, anket yaptığınız kişileri daha iyi anlamak için attığınız adımlar olarak düşünün. Metin yanıtları istatistiksel olarak ölçülemeyebilir, ancak yeni girişimlerin veya ele alınması gereken sorunların keşfedilmesini sağlayabilecek daha kaliteli bilgiler verir.

Keşif araştırmasının önemli özellikleri şunlardır:

Tanımlayıcı araştırma, çevrimiçi anket sürecinin büyük bölümünü oluşturur ve nicel yapısı nedeniyle daha kesin veriler sağladığı kabul edilir. Keşif araştırmasının aksine, tasarım olarak önceden hazırlanmış ve yapılandırılmıştır. Böylece toplanan bilgilerle belirli bir popülasyonla ilgili istatistiksel çıkarımlar yapılabilir.

Bu tür bir araştırmanın kullanılmasının arkasındaki ana fikir, bir grup insanın belirli bir konudaki görüş, tutum veya davranışını daha iyi tanımlamaktır. Sıradan bir çoktan seçmeli soruyu düşünün. Böyle sorular içeren bir anket, yanıtlayanların seçmesi gereken önceden tanımlanmış kategoriler sunması nedeniyle tanımlayıcı araştırma olarak kabul edilir. Bu sorular, keşif araştırması sorularında olduğu gibi benzersiz görüşler sağlamaz. Bunun yerine, yanıtları önceden belirlenmiş seçeneklere göre gruplandırıp istatistiksel çıkarımlar yapabileceğiniz veriler elde edersiniz. Böylelikle sonuçlarınızın üzerinde çalıştığınız genel popülasyon açısından önemini ve yanıtlayanınızın görüşlerinde, tutumlarında ve davranışlarında zaman içinde gerçekleşen değişimleri ölçebilirsiniz.

Tanımlayıcı araştırmanın önemli özellikleri şunlardır:

Tanımlayıcı araştırmalarda olduğu gibi, nedensel araştırma da doğası gereği niceldir ve tasarım açısından önceden planlanmış ve yapılandırılmıştır. Bu nedenle, kesin araştırma olarak kabul edilir. Nedensel araştırma, değişkenler arasındaki sebep-sonuç ilişkisini açıklama girişiminde farklılık gösterir. Tanımlayıcı araştırmanın gözlemsel tarzının aksine, bir ilişkinin nedensel olup olmadığını deney yoluyla ortaya çıkarmaya çalışır. Sonunda nedensel araştırmanın iki amacı olması gerekir:

Diyelim ki, bir kahvaltılık gevrek markasının sahibi, ürün ambalajının yeni tasarımının satışları artırıp artırmayacağını merak ediyor. İnsanlara kahvaltılık gevreğin yeni kutusunun ürünü satın alma olasılıklarını artırıp artımayacağını sorarak tanımlayıcı bir araştırma yapmak yerine, iki ayrı mağazada deney yapılmasına karar veriliyor. Bu mağazalardan biri ürünü orijinal kutusunda, diğeri ise yeni kutuyla satıyor. Böylelikle dışarıdan gelecek önyargılardan kaçınmaya özen göstererek, kahvaltılık gevreğin satışlarındaki farkı ölçüyorlar. Yeni ambalajın ürün satışlarına etkisi oldu mu? Nasıl bir etki gerçekleşti?

Nedensel araştırmanın önemli özellikleri şunlardır:

Anket araştırması uygulamalarından bazıları şunlardır:

Vaka çalışmaları, saha gözlemleri, odak grupları ve görüşmeler birer keşif araştırması uygulaması örneğidir.

Tanımlayıcı anketler, tanımlayıcı-normatif anketler, tanımlayıcı analiz anketleri ve korelatif anketler de tanımlayıcı araştırma uygulamaları arasındadır.

Ürün testi, reklamcılık alanındaki iyileştirme çalışmaları, müşteriyi elde tutma çalışmaları ve topluluk ihtiyaçlarına yönelik çalışmalar nedensel araştırma uygulamalarına örnek gösterilebilir.

Araştırma anketleri üç ana formatta yapılabilir: çevrimiçi, telefonla ve yüz yüze. Araştırmanız için en uygun formatın hangisi olduğuna karar vermeniz için her bir formata ayrı ayrı göz atalım.

Çevrimiçi anketler, günümüzde en yaygın kullanılan anket türüdür. Bu düşük maliyetli anket formatı, özellikle büyük hedef kitleler söz konusu olduğunda bir grup insana ulaşmanın en kolay yoludur. Eğitim kurumları, işletmeler, sağlık kuruluşları, pazarlama ajansları gibi çeşitli kuruluşlar çevrimiçi anketlerden yararlanır.

Çevrimiçi anket kullanma nedenleri:

Anket uzmanlarımızdan ipuçları alarak çevrimiçi anketlerinizden en iyi şekilde yararlanın.

Bir zamanların popüler bilgi toplama yöntemi olan telefon anketleri giderek daha az tercih ediliyor. 

Telefon anketleri, çok sayıda yanıtlayana ulaşmak istediğiniz ancak yüz yüze görüşme veya odak grubu çalışması yapmak için yeterli zamanınızın veya bütçenizin olmadığı durumlarda faydalı bir yöntem olabilir. Buna karşılık, telefon anketleri, anketleri gerçekleştirmek için gereken personel kadrosu büyüklüğüne ve zamana bağlı olarak maliyet yükü yaratır. 

Telefon anketleri insan hatası riski taşır ve döküm hataları sonucunda veriler belirli bir şekilde çarpıtılabilir. Ayrıca, yanıtlayanlar çağrıyı daha erken sonlandırmak için kısa yanıtlar verebilir veya doğrudan bir kişiyle konuşmaları nedeniyle yanıtlarını değiştirebilir. Dolayısıyla, bu tür anketlerin tam bir dürüstlük içerisinde gerçekleşmeme riski yüksektir.

Yüz yüze görüşmeler bol miktarda bilgi alınabilen bir yöntemdir ancak uygulanması öylesine maliyetlidir ki genelde tercih edilmez. Anket görüşmecilerinin bu formatı avantajlı hale getiren yüksek kaliteli veriler elde etmek için kapsamlı bir eğitimden geçmesi gerekir. Örneğin; bu kişiler vücut dili işaretlerini fark etmeli ve tanımalı, ilgili takip sorularını sormalı ve gerekli olduğunda daha fazla bilgi almak için araştırma yapmalıdır.
Yüz yüze görüşmelerde birden fazla türden anket yanlılığı riski de mevcuttur.

Anket araştırması yapmanın sayısız nedeni vardır. Bir konferans veya etkinlik hakkında bilgi topluyor, bir ilacın veya tedavinin yan etkileriyle ilgili bir araştırma yürütüyor veya işletmeniz için pazar araştırması yapıyor olabilirsiniz. Nihai hedefiniz ne olursa olsun, anket araştırması yapmanın dört temel nedeni bulunmaktadır.

Nicel veriler sunan bir anket çalışması yaptığınızda kararlarınızı destekleyecek somut rakamlar elde edersiniz. Örneğin; müşteri hizmetleri anketiniz anlamlı sayıda müşterinin şirketinizden aldığı hizmetten memnun olmadığını ortaya koyuyorsa elde ettiğiniz somut rakamlar hizmet sağlayıcılarınızla ilgili bir soruna işaret ediyor olabilir.

Somut rakamlar, karar alma süreçlerinde yararlanmaları için araştırmanızı paydaşlara sunmanız açısından da faydalıdır. Müşterilerin bir ürün özelliğini diğerlerine kıyasla daha fazla tercih ettiğini ölçülebilir verilerle kanıtlayabildiğinizde çok daha ikna edici bir argüman üretmiş olursunuz.

Araştırmanız sırasında trendleri belirlemeniz, büyük avantajlar elde etmenizi sağlayabilir. Bir anketle müşterilerin istekleri hakkında anlamlı veriler elde edebilirsiniz, ancak müşterilerin satın alma alışkanlıklarındaki bir trendi kanıtlayan tekrarlı anketlerin karar verme süreçleriniz üzerindeki etkisi daha fazla olur. 
Net Promoter® Score' u (NPS) seçeneklerinize ekleyin. Tek bir ankette alacağınız puanı değerlendirerek şirketinizin müşteri sadakati konusundaki durumu hakkında fikir edinebilirsiniz. Bununla birlikte, NPS anketini üç ayda bir tekrarlayıp puanların aşağı yönde gittiğini görmeniz bu değişikliğin nedenini öğrenmek için araştırma yapmanız gerektiği anlamına gelir. Böylece sorunu çözmek için harekete geçebilirsiniz.

Anketler, özellikle de çevrimiçi yapılanlar, çok sayıda katılımcıya ulaşabilir. SurveyMonkey ile oluşturulan ve uygulanan anketler mobil cihazlara duyarlıdır. Yani yanıtlayanlar sorularınızı doğrudan akıllı telefonları üzerinden kolaylıkla yanıtlayabilir. 

Bazı durumlarda, araştırmanızın geçerlilik kazanması ve belirli bir popülasyon için genelleştirilebilmesi için büyük hedef kitlelerle çalışmanız gerekir. SurveyMonkey Audience, araştırmanızı doğrulamak için gereken yanıt sayısını belirtmenizi sağlar.

Çevrimiçi anketler, katılımcılarınıza anonim yanıtlar verme olanağı sağlar. Anonimliğin korunduğu anketlerde yanıtlayanların dürüst yanıtlar vermesi, görece daha hassas soruları yanıtlaması ve sorularınız için doğru ve ayrıntılı yanıtlar paylaşması daha olasıdır. 

Araştırma anketi yapma nedeninizden bağımsız olarak, anketinizi en etkili olacak şekilde tasarlamanıza yardımcı olacak birkaç anket tasarımı ipucu paylaşmak istiyoruz.

Araştırmanıza başlarken ilk yapmanız gereken, amacınızı SMART (specific/spesifik, measurable/ölçülebilir, achievable/ulaşılabilir, relevant/uygun ve time-bound/zamana bağlı) yöntemine göre belirlemektir. Bu parametreleri belirleyerek, amacınızın net bir şekilde tanımlanmasını, belirli bir süre içinde ulaşılabilir olmasını, ölçülebilir bir hedefi olmasını ve şirketinize uygun olmasını güvence altına alırsınız.

Tüm hatlarıyla belirlediğiniz amacınızı soru oluşturma aşamasında rehber olarak kullanabilirsiniz. Tüm sorularınızı, SMART yöntemiyle belirlediğiniz amacınıza uygun şekilde hazırlamalısınız. Bu amaca uymayan soruları anketinizden çıkarın.

Tıpkı bir yüz yüze görüşmede yapacağınız gibi, kişisel soruları anketinizin sonuna bırakın. İlk sorularınızı kolay yanıtlanabilir ve basit olacak şekilde tasarlayın. Ardından, daha ayrıntılı düşünme gerektiren daha derin konulara geçin. Son olarak, daha kişisel olma eğiliminde olan demografik sorular ve diğer hassas soruları sorun.

Karmaşık kelimeler veya sektör jargonunda kullanılan kelimeleri kullanmaktan kaçının. Anketinizin dili net, kısa ve öz ve nesnel olmalıdır. Sorularınızı veya yanıt seçeneklerinizi anlamakta zorlanan anket katılımcıları muhtemelen anketinizi yarım bırakacaktır.

Anketinizde çok fazla soru sormanız yanıtlayanların anket yorgunluğu yaşamasına sebep olabilir. Bu durum, yetersiz veya doğru olmayan yanıtlar almanıza neden olur çünkü yanıtlayanlar anketi bir an önce tamamlamak ister.

Katılımcılara anketinizi tamamlamaları için indirimler, hediye kartları, puan programları veya başka türlü teşvikler sunun. Bu tür uygulamalar, yanıtlama oranını artırmanız için ideal bir yöntemdir ve anketinize katıldıkları için yanıtlayanlarınıza “teşekkür etmenin” bir yoludur.

Araştırmanız kurum içi veya kurum dışı olabileceği gibi, projenizin asıl amacı bir işletmenin imajını geliştirmek, bir ürünün satışını artırmak veya bir girişime doğru adımlarla başlamak olabilir. Keşifsel, tanımlayıcı ve nedensel araştırma arasında uygun dengeyi bulmak, hedeflerinizin başarısında önemli bir faktör olacaktır.

Hemen başlayın. Anketinizi yanıtlayacak kişilere ulaşmak için yardıma ihtiyaç duyuyorsanız SurveyMonkey Audience sayfasını ziyaret edin veya araştırma ihtiyaçlarınıza en uygun abonelik paketini seçin!

Net Promoter®, NPS®, NPS Prism® ve NPS ile ilgili ifade simgeleri; Bain & Company, Inc., Satmetrix Systems, Inc. ve Fred Reichheld'e ait tescilli ticari markalardır. Net Promoter Score℠ ve Net Promoter System℠; Bain & Company, Inc., Satmetrix Systems, Inc. ve Fred Reichheld'e ait hizmet markalarıdır.